Witamina D, czyli co nieco o witaminie Słońca !

W ostatnim czasie pogoda nas nie rozpieszcza. W związku z tym część z nas zaczyna tęsknić za latem, wysokimi temperaturami i słońcem. Promienie świetlne bez wątpienia polepszają nasze samopoczucie, sprawiają, że nasza skóra przybiera odcień brązu, ale przede wszystkim są źródłem witaminy D!

Witamina ta należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach i jest bardzo często składnikiem niedoborowym wśród większości osób na świecie. Zwłaszcza w naszych warunkach klimatycznych jej ilość jest niewystarczająca. Składnik ten syntetyzowany jest bowiem w skórze właśnie pod wpływem działania promieni świetlnych. Najbardziej efektywna synteza zachodzi jednak między godziną 10 a 15 w okresie letnim. Wówczas należy odsłonić na działanie słońca co najmniej 18% powierzchni ciała (co odpowiada np. twarzy, przedramionom i częściowo nogom) przez co najmniej 15 minut dziennie. Co więcej warto zaznaczyć, iż osoba po 70 roku życia produkuje ok. 75% mniej owej witaminy niż człowiek w wieku 20 lat. Z tego powodu właśnie suplementacja u osób starszych zalecana jest w ciągu całego roku.

Odpowiednie stężenie witaminy D jest niezbędne do prawidłowego funkcjonowania układu kostnego, gdyż jest silnie skorelowane z gospodarką wapniową organizmu. Jej niedobór związany jest z występowaniem krzywicy u dzieci czy też pogorszenia mineralizacji kośćca osób dorosłych, a w konsekwencji rozwojem osteoporozy. Dodatkowo odnotowano jej potencjalnie skuteczną rolę w polepszeniu stanu chorych na schorzenia układu sercowo-naczyniowego, stwardnienia rozsianego czy też nerek, jak również raka, m.in. prostaty. W związku z tym niedostateczna podaż tego składnika odgrywać może kluczową rolę w rozwoju różnorodnych przypadłości - nowotworów, schorzeń autoimmunologicznych czy nawet cukrzycy.

Do źródeł witaminy D z żywności zaliczamy głównie tłuste ryby morskie (łosoś, śledź, makrela, tuńczyk) oraz tran rybi. Niestety uważa się, że ponad 90% tegoż składnika pochodzi właśnie z syntezy skórnej, dlatego właśnie zalecana jest suplementacja owej witaminy w okresie od września do kwietnia przez osoby dorosłe, młodzież i dzieci, w dawce 2 000 IU (jednostek), natomiast w przypadku seniorów - jak wyżej wspomniałam - przez cały rok kalendarzowy w dawce 2 000, a niekiedy nawet 4 000 IU (jednostek). Dokładna ilość owego składnika powinna zostać ustalona indywidualnie w odniesieniu do trybu życia oraz stanu zdrowia pacjenta.

Podsumowując w okresie letnim warto poddawać się kąpielom słonecznym, jednak w pozostałych miesiącach zadbajmy o odpowiednią podaż witaminy D i włączmy jej suplementację do codziennej rutyny by cieszyć się zdrowiem i dobrą kondycją na dłużej!

Literatura

1. Bizzaro G., Antico A., Fortunato A., Bizzaro N., 2017, "Vitamin D and Autoimmune Diseases: Is Vitamin D Receptor (VDR) Polymorphism the Culprit?", Ist. Med. Assoc. J., 19(7), 438-443

2. Hollis B.W., Wagner C.L., 2013, "Clinical Review: The Role of the Parent Compound Vitamin D With Respect to Metabolism and Function: Why Clinical Dose Intervals Can Affect Clinical Outcomes", J. Clin. Endocrinol. Metab., 98(12), 4619-4628

3. Jagannath V.A., Filippini G., Di Pietrantonj C., Asokan G.V., et al., 2018, "Vitamin D for the Management of Multiple Sclerosis", Cochrane Database Sys. Rev., 9(9)

4. McMullan C.J., Borgi L., Curhan G.C., Fisher N., Forman J.P., 2017, "The Effect of Vitamin D on Renin-Angiotensin System Activation and Blood Pressure: A Randomized Control Trial", J. Hypertens, 35(4), 822-829

5. Trump D.L., Aragon-Ching J.B., 2018, "Vitamin D in Prostate Cancer", Asian J. Androl., 20(3), 244-252

6. Zhang Y., Fang F., Tang J., Jia L., et al., 2019, "Association Between Vitamin D Supplementation and Mortality: Systematic Review and Meta-Analysis", BMJ